April 29, 2016

Конкурс-шоў ''Threadworks - 2016''

For the English text go here

Ну вось, цяпер можна і мяне павіншаваць.
Дзьве мае работы прайшлі сіта конкурснага адбору і былі ўганараваны ўдзельнічаць у шоў-турнэ "Threadworks - 2016".

"Threadworks" - "выстава выключна крэатыўных работ мастакоў з усёй Канады" (a juried exhibition of exceptional creative needlework stitched by artists from across Canada), якая ладзіцца штотрыгады, работы адбірюцца на конкурснай падставе, і выстава вандруе па гарадах Антарыё напрацягу трох гадоў.
Кожнага разу загадзя абвяшчаецца тэма наступнага конкурсу. На 2016 год тэма была "Flashback" ("Погляд у мінулае"). Акрамя работ трэба прадставіць і кароценькую анатацыю да іх з тлумачэньнямі, што ты тут навышывала.
Дарэчы, у гэтым шоў удзельнічаюць ня толькі (і ня столькі) вышыванкі, але і пэчўорк, і пацеркі, і змешаныя тэхнікі -- усё, што робіцца ігокай з ніткамі.  Звычайна з некалькіх соцен работ выбіраюцца каля пяцідзесяці. Сёлета іх 45.

Я падавала на конкурс дзьве работы. Абедзьве яны трапілі ў Шоў.
1.Работа "Калядная Каза", выкананая ў зьмешанай тэхніцы: нітаграфікі (canvaswork), вынітаваньне (String Art), чорным-па-белым (Blackwork), шыцьцё золатам (Gold Work), пацеркі (Beeds work), беларуская нізанка (Belarusan Nizanka). Ніткі розныя: шоўк, бамбук, металік...
2. Пано "Кругі на вадзе", выкананае выключна беларускай нізанкай (Belarusan Nizanka).

Работы зараз можна паглядзець, наведаўшы выставу, што цяпер знаходзіцца ў Фергусе, Антарыё (Fergus) -- адрас бачны на улётцы -- Wellington County Museum. Там яна будзе знаходзіцца да 29 траўня. Потым пераедзе да наступнага мейсца недзе да Kirkland lake (у мяне ёсьць ужо расклад трохгадовых выставаў, хутка ён будзе апублікаваны і на сайце "Threadworks")

 Ну, што яшчэ сказаць?.. Я цяпер шчасьлівая, усхваляваная... Гэта вельмі прэстыжнае шоў. Кожнага разу гэта -- падзея ў "ніцяным" мастацтве. Да прыкладу, у маёй Таронтаўскай гільдыі, мае каляжанкі, заўсёды надавалі яму асаблівую ўвагу і заўсёды марылі туды трапіць, жылі "ад конкурсу да конкурсу". Трэба сказаць, што мы ганарымся, што работы Таронтаўскай гільдыі заўсёды былі там прадстаўленыя. І вось сёлета толькі мае дзьве работы з усёй Гільдыі, ды й з усяго Таронта ўвогуле, туды трапілі.
Я ганаруся.
І яшчэ трэба сказаць, што чыста вышывальных работ (то, чым займаюся я), наколькі я магу судзіць па фотаздымках ў каталогу, там ёсьць усяго каля дзесяці. З іх - дзьве мае :)

А яшчэ ... чуюся вельмі стомленай. Мне ён ня проста даўся, гэты конкурс.
Што як Калядная Каза была гатовая -- я яе зрабіла яшчэ год таму (не на конкурс, а для душы :) ), але калі я яе паказала на паседжаньні Гільдыі, распавяла пра сымбалі ... усе закрычалі, замахалі: "Тое, што трэба! На конкурс! На конкурс!" ...
А вось Кругі На Вадзе рыхтаваліся адмыслова для конкурсу. Мне хацелася ў поўнай моцы прадставіць "беларускую нізанку".
І недзе ў студзені, калі схема была гатовая (збольшага яна была гатовая і тры гады таму для папярэдняй тэмы "Вада", але я так і не дала рады з часам - шмат было работы з варштатамі...), я зазірнула на сайт Конкурсу, удакладніць тэрміны, паглядзець, што новага... і ... ай-ёечкі! ... Яны скарацілі тэрмін падачы заявак на цэлы месяц! І ў мяне засталося ня два месяцы, як я разлічвала, а толькі - адзін! А работа даволі аб'ёмістая па працы...  Давялося ... удыхнуць ... і выдыхнуць... І паверыць у сябе! Я адклала ўсе справы. Я цэлымі днямі сядзела з іголкай.
Нярвуюся, ці пасьпею...

1-га сакавіка быў першы этап адбору. Для яго трэба было толькі выслаць на емэйл фотаздымкі работ. Я адаслала.
Нярвуюся... Нікому не паказваю, не расказваю, срыжоўваю пальцы...

Хуценька, праўда, праз пару дзён, мне адказалі, што работы прынятыя для ўдзелу ў конкурсе з адмысловым журы. Прывозьце іх для наяўнасьці у Фергус, у Музэй.

З гэтым мне дапамог сябра Алесь Кот. Трэба было везьці работы, уладкаваныя ў надзейныя боксы (што як выдасца ім вандраваць тры гады..?), бо гэта ж Канада: няма машыны не дабярэсься, а я ж безмашынная...
4-га красавіка ў нашых мясьцінах паваліў сьнег, замяло дарогі.... І нашая з Алесем вандроўка -- гэта асобны расповед... ))))

Чакаю... Нярвуюся...
Праз тыдзень даслалі паведамленьне, што мае работы прынятыя для ўдзелу ў Інаўгуральным шоў у Музэі ў Фергусе. Запрашалі на ўрачыстае Адкрыццё выставы 17 красавіка. Нажаль, мне не ўдалося туды паехаць, бо 16 красавіка выправілася ў адваротны бок, у Атаву для віншаваньня шаноўнай Івонкі Сурвіллы.
Сказалі яшчэ, што паведамяць напрацягу двух тыдняў, ці трапяць мае работы ў перасовачную выставу, якая будзе вандраваць тры гады па Антарыё.
Нярвуюся...

Ну вось. Учора атрымала паведамленьне, што Калядная Каза з Беларускай Нізанкай выпраўляюцца ў шоў-вандроўку  па Антарыё!

... А з іншага боку ... трошкі сумна... Гэтыя работы яшчэ амаль ніхто ня бачыў. Ня ўдзельнчалі яны яшчэ ні ў фестывалях, ні ў выставах, ніякіх дысплэях... Яны пакінулі мяне на цэлых тры гады. І ніхто з майго атачэньня іх доўга не пабачыць. Ну, толькі што як ня зьезьдзяць да Фергуса :) .. Сьпяшайцеся! Выстава там будзе да 29 траўня. Потым выправіцца некуды далёка на поўнач.

 * Каза з тлумачэньнямі сымбаляў - тут (праўда, пакуль толькі па-ангельску) -- у мяне на  Facebook




































April 27, 2016

Абярэг "Зорка Алатыр"

Абярэг "Зорка Алатыр" быў створаны адмыслова для шаноўнай спадарыні Івонкі Сурвіллы 
ў  падарунак на ейны 80-гадовы юбілей.

Абярэг быў уручаны на імпрэзе па ўганараваньню спадарыні Івонкі, якая адбылася ў Атаве 16 красавіка. Тады ж падчас уручэньня Абярэга я распавяла ёй (і шаноўнай публіцы) аб знаках, "ушытых" у яго, "расшыфравала" усе значэньні і мае пажаданьні, якія я ў іх уклала.

Тут ніжэй з дазволу шаноўнай Івонкі публікую "стэнаграму" сваёй прамовы.

"Дарагая Івонка,
Я далучаю свае віншаваньні да ўсіх тых словаў цеплыньні і захапленьня, сказаных тут да мяне нашымі сябрамі! А свае пажаданьні Вам я склала і ўшыла мовай старажытнага беларускага сымбалічнага пісьма ў гэты Абярэг, створаны для Вас у падарунак.

Вы ж напэўна захочаце, каб я зараз расшыфравала ўсе знакі, ушытыя ў Абярэг? (галасы з прысутнага народу: "зараз!" "расказвай"! :) )
Добра.

Але паперш усяго я мушу расказаць, што такое абярэгі і чым яны розьняцца ад амулетаў.
Амулет – гэта такая рэч, якая валодае магічнай сілай. І гэтай сілай яго надзяляе сама Прырода. Чаму так здараецца, мы ня можам ведаць.
Абярэг – такая рэч, якая валодае такой жа магічнай сілай. Але гэтай сілай яго надзяляе чалавек. То бок, праз рукі майстра ў працэсе ягонага стварэньня  ў абярэг уваходзіць дабрачынная энэргія. Гэта можа быць любая рэч, створаня рукамі чалавека, – выкаваная з металу, выразаная з дрэва... Але спрадвеку самым эфектыўным шляхам стварэньня магічнай сілы ўважалася вышываньне. Ня дзіва, бо нават і навукоўцы ўжо прызнаюць, што іголка працуе як антэна, выхопліваючы хвалі інфармацыйнага поля і зашываючы іх у тканіну. 

Абярэг ‘’Зорка Алатыр’’

Абярэг выкананы ў традыцыйнай беларускай тэхніцы, якую я адкрыла для Канады і якая ўжо увайшла ва ўсе вышывальніцкія анналы сьвету пад назвай Belarusan Nizanka. Гэта старажытная тэхніка, якой вышывалі рытуальныя рэчы (у тым ліку, рушнікі), бо яна адпавядала сакральнай фунцыі, што як выглядала прыгожа, а галоўнае – сэнсоўна, з абаіх бакоў, і ня мела нідзе вузлоў і блытаніны (бо вузлы ўважаліся за перашкоду для сьветлай энэргіі, якую рытуальныя рэчы мусілі захоўваць).

1. У цэнтры Абярэга знаходзіцца васьміканцовая Зорка Алатыр.
Зорка Алатыр можа мець два выгляды. Калі ейныя промні ідуць вертыкальна і гарызантальна, у выглядзе крыжа – гэта мужчынскі Алатыр. Калі промні – дыяганальныя (павярнуць на 45°), у выглядзе літары “х” – гэта жаночы Алатыр.
Зорка Алатыр – вельмі моцны знак. У ім сканцантравана ўся энэргія Сусьвету. Гэтая Зорка – пучок пачаткаў і канцоў коласьвету.  У ёй схаваныя ўсе астатнія знакі, сымбалі, руны, бо зь яе яны выходзяць і зьяўляюцца адно меншай праявай самога Алатыра.

Зорка Алатыр мае шмат функцыяў.
Найперш -- як Зорны Камень Алатыр – аснова Сусьвету – мейсца, дзе адпачываюць і набіраюцца сіл усе багі.

У народзе яго называюць “Вокам Роду”. Праз Зорку Алатыр глядзіць на нас бог Род – існасьць, якая ствараецца з душаў нашых памерлых продкаў. Праз промні Алатыра за намі сочаць нашыя Дзяды, яны апякуюцца намі, кіруюць нас, дапамагаюць нам.

2. Вось тут, на ўваходзячых промнях вышытага мной Абярэга, я змясьціла сымбалі “Дзядоў”. Праз Зорку Алатыр нашыя Дзяды будуць несці Вам, спадарыня Івонка, сваю апеку і падтрымку.

Яшчэ, Зорку Алатыр вышывалі на рытуальных рэчах для тых, каго высьвячалі ў храмы. Для таго, хто станавіўся на сакральны Шлях служэньня свайму Роду. А гаворачы сучаснай мовай – на Шлях служэньня свайму народу, сваёй нацыі. Тым, хто ахвяруе сваё жыцьцё на алтар (дарэчы, слова ‘’алтар’’ паходзіць ад слова ‘’алатыр’’) служэньня свайму народу, Алатыр дае фізічную сілу, вядзе да духоўнай дасканаласьці й мудрасьці. Алатыр сваімі промнямі высьвечвае Шлях гэтага чалавека сьветлай моцай, захінаючы яго ад цёмных сілаў.

3. На зыходзячых промнях Алатыра я зьмясьціла “калосьсі” бога Рая. Гэта -- бог урадлівасьці. У нас іх некалькі, багоў ураджаю. Два браты – Жыцень ды Рай (англамоўныя сябры, заўважым сабе... ;)
Рай будзе шчыраваць над тым, каб усе Вашыя справы былі “ўрадлівымі”, мелі свой плён.

4. Для асабістага жыцьця, на асабістае шчасьце я вышыла нашую беларускую Берагіню. Яна будзе апекавацца Вашым здароўем ды сачыць за ладам ў хаце і ў сям’і.

5. Апошні зак. Мне ён вельмі падабаецца, і я, як і нашыя бабці, люблю ўлучаць яго ў свае дызайны. Традыцыйна ўлюбёны знак Зямлі. Простыя ромбікі з кропачкамі і крыжыкамі ўнутры. Вось у мяне яны тут на васьмі пасах, якія доўжацца і замацоўваюцца-завязваюцца на рамцы. ...Мы ўсе “завязаныя каранямі” да нашай зямлі і “мацуемся” ёю...
Тут, на пасах са знакам Зямлі, у мяне раскідана шмат рысачак. Гэта -- “зернейкі”. У вышыўках нашых бабцяў такія маленькія рысачкі, крыжыкі – то бок, зернейкі – азначалі паўсядзённыя вітаньні й пажаданьні: “добры дзень!”, “добрага здароў’я!”, “добрай дарогі!”...
Мне вельмі падабаецца народная назва гэтага знака. Ён называецца гэтак паэтычна – “Маё поле засеена”. Што азначае: “Я шмат працаваў, я шчыраваў, зрабіў усё, чым моц мая магла. Поле засеена. А значыць, будзе ўраджай. Будзе плён, будзем жыць, і ўсё будзе добра!”

Як я ўжо казала, што майстра ўкладае сваімі рукамі магічную сілу ў абярэг, гэтак я сваім правам майстры, сваёю воляю й думкамі ўкладаю ў знак Зямлі яшчэ адзін сэнс. ...Памятаеце ў Куляшова: “Як яны Беларусь пакідалі, у дарогу мяшэчкаў зь зямлёю ня бралі...”?
Ня ведаю, ці ёсьць у Вас, спадарыня Івонка, удома мяшэчак з роднай зямлёю... (у гэты момант спадарыня Івонка паскардзілася: “Забралі на мяжы”.)... Вось! У такім разе, нашая беларуская зямелька, калі не ў мяшэчку, дык на гэтым Абярэгу заўсёды будзе з Вамі!

Вашае поле засеена!
Дарагая Івонка!
І за гэта Вам ад нас нізкі паклон!”



25 Сакавіка 2002 г., ля кансулята Рассеі ў Таронта

April 24, 2016

Абярэг "Нябесны Крыж"

Абярэг "Нябесны Крыж" быў створаны адмыслова для шаноўнага спадара Зянона Пазьняка ў падарунак на ягоны 70-гадовы юбілей.

Два гады таму, у 2014г., мне па форс-мажорных абставінах не ўдалося прыехаць у Ню Ёрк, каб  павіншаваць яго і ўручыць гэты абярэг на адмысловай імпрэзе, якую ладзілі беларускія ню-ёрцы.  Вельмі аб гэтым шкадую. Што не ўдалося расказаць персанальна й прылюдна пра сымбалі, ушытыя ў Абярэг, "раскадзіраваць" значэньні, якія я ў іх уклала сваімі думкаі і рукамі. Абярэг дабраўся да спадара Зянона пазьней, іншым шляхам... А пра сымболіку я распавяла яму ў лісьце па электроннай пошце.

Я публікую гэты ліст у тым выглядзе, як ён быў дасланы сп. Зянону -- таму ў двукосьсі і са зваротам да юбіляра.

Абярэг "Нябесны Крыж" выкананы старажытнай традыцыйнай беларускай тэхнікай "нізанкай" (Belarusan Nizanka) у выглядзе вайсковага бел-чырвона-белага штандара.

 1. На чырвоным пасе, у самым верхнім ромбе – знак “Нябесны Крыж”. Гэта адзін з самых моцных знакаў і набываюць яго тыя, хто выбраў свой жыцьцёвы Шлях у імкненьні да Боскага ідэалу і родавага адзінства (то бок, у сучасным сьвеце – да нацыянальнага адзінства). Нябесны Крыж – знак чысьціні і ісьціны, бо ісьціна ў нябёсах адна. Тому, хто ідзе па Шляху з чыстымі думкамі, шчыра трымаючы ў сэрцы памяць Продкаў, Нябесны Крыж перадае моц і мудрасьць Нябеснага Рода і ягоных Дзядоў і дапамагае заўсёды знаходзіць самае слушнае рашэньне ў лабірынтах зямнога жыцьця.
2. Ніжэй, у цэнтральным ромбе, -- знак “Радзімыч”. Гэты знак – сымбаль бога Рода. Ён ёсьць ахоўнікам сусьветнага Закона, па якім мудрасьць Роду перадаецца з пакаленьня ў пакаленьне, ад Дзядоў да патомкаў. Гэта -- знак-зьберагальнік родавай (нацыянальнай)  памяці. Радзімыч дапамагае ня проста мудрым, але адорвае сілай людзей дзейных – Воінаў Духа.
3. У самым ніжнім ромбе – знак “Параць-кветкі”. Ня трэба, пэўна, тлумачыць, што Папараць-кветка – гэта сымбаль беларускай культуры, што гэта сакральная для беларусаў кветка, і штО яна дае тому, хто яе знойдзе. Але вось такі сымбаль Папараць-кветкі ёсьць яшчэ чыста мужчынскім абярэгам, які ахоўвае фізічнае і душэўнае здароў'е ягоным уладальнікам.
Гэта – мае “100 год!” Вам, спадар Зянон  :)
4. Памятаеце: “Як яны Беларусь пакідалі, у мяшэчку зямельку з сабою ня бралі...”?
Ня ўпэўнена, ці захапілі Вы з сабой нашай зямельцы... Калі – не, дык вось яна – рыхтык пад знакам Папараць-кветкі – сымбаль Зямлі. Гэты знак у народзе называецца “Маё поле засеена”, што ў шырокім сэнсе азначае: “Усё будзе добра! Інакш ня можа быць, бо я зрабіў усё, што меў зрабіць, як мае быць.”
Вось... Няхай нашая зямелька, нават у такім выглядзе, саграе Вашую бытнасьць, беражэ плён Вашае працы і надае Вам моцы ды ўпэўненасьці ў Вашых справах.

 5. Пяты элемент...  Ну, вядома, -- гэта наш традыцыйны сымбаль Вялікага Сонца. Вы яго ўбачыце самі.



На Сустрэчы беларусаў Паўночнай Амерыкі, Кліўленд, ЗША, 2008